Yürüme ve Denge Terapisi

İki ayak üzerinde dik durabilmek ve dik bir biçimde yürüme eylemini gerçekleştirmek oldukça ciddi bir denge ister. Böyle bir dengenin sağlanması ise vücuttaki birçok sistemin birlikte çalışmasının ürünüdür.

Bu sistemler vücudu dik tutabilmek ve ayakta dik bir biçimde durabilmeyi sağlamak için birlikte çalışırlar. İnsan vücudunda dengenin sağlanmasına yardımcı üç ana sistem vardır.

Görsel sistem

Vücudunuzdaki görsel sistem, çevrenizdeki nesnelerin nerede olduğunun resmini ve bununla birlikte bulunduğunuz çevreye göre sizin nerede konumlandığınızı da beyninize aktarır. Zaman zaman görme bozukluğuna denge kaybı yaşanmaktadır. Vücudunuzdaki görsel sistem dengenizi sağlamak için vestibüler sistemle yakın ilişki içerisindedir.

Vestibüler sistem:

Kulağınızın içinde beyninize kafanızın bulunduğu konum ve kafanıza etki eden kuvvetler ile ilgili bilgiler yollayan özel yapılar bulunur. Bu yapılar kademe şeklindedir ve içleri sıvı doludur, kafanızın hareketiyle birlikte bu sıvılar yer değiştirdikçe sinirler uyarılır ve sinirlerin oluşturduğu bu sinyaller beyne gönderilir.

Kafanızın dengeye uygun biçimde konumlanması vestibüler sistemin başlıca görevlerinden biridir. Vestibüler sistem kafa ve göz hareketlerinin koordinasyonunu sağlamak için görsel sistemle yakın ilişki içerisindedir.

Propriyoseptif sistem

Kas, eklem ve tendonlarınızda vücudunuzun ve uzuvlarınızın konumunun beyin tarafından algılanmasına yardımcı olan özel hücreler bulunmaktadır. Bu hücreler aynı zamanda bir kas veya eklem üzerindeki baskı ve kuvvet miktarı hakkında da beyne bilgi gönderirler.

Propriyoseptif sistem, beyninizin ne çeşit bir zeminde oturduğunuzu ya da vücudunuzun nasıl konumlandığını anlamasına yardımcı olur.

Bu sistemlerden herhangi birinin ya da birkaçının hasar görmesi insanlarda denge kaybına yol açar. Yaşlılık da bu üç sistemin çalışma verimliliğini düşürebilir ve buna bağlı denge kaybı yaşanabilir.

Kas – iskelet sistemi ile sinir sisteminin de denge sağlanmasında çok ciddi bir rolü bulunur. Bu sistemlerden herhangi birinde yaşanan bozukluk normal bir biçimde ayakta durmayı veya yürümeyi engelleyebilir.

Sıklıkla karşılaşılan bozukluklardan bazıları

• Kuvvet kaybı
• Vücut esnekliğinin kaybedilmesi
• Omurgaya bağlı şekil bozuklukları
• Reflekslerin zayıflaması

Denge sağlamada sıkıntı yaşayan insanlarda düşme riski bulunur mu?

Herhangi bir insanın dengesini kaybetmesi ve yere düşmesi gündelik hayatta bile zaman zaman karşılaşılan bir durumdur. Fakat bazı insanlar sürekli olarak denge sağlayamama ve ayakta duramama riskiyle karşı karşıyadır.

Görme bozukluğu olanlar

Görme bozukluğu vücudun ve vücut çevresindeki nesnelerin kesin konumları hakkında beyne yanlış bilgiler yollanmasına sebep olur. Bu durum da vücutta dengekaybına yol açar.

Ağır ayak ve bacak sakatlığı geçirenler

Bir veya daha fazla bacakta yaşanan ciddi sakatlıklar kaslarda zayıflamaya ve propriyoseptik sistemde bozulmalara yol açabilir. Bacaklardaki zayıflama duruş ya da yürüyüşte bozulmaya yol açabilir, bu da denge kaybına ve buna bağlı düşmelere sebep olabilir.

Denge sağlama sıkıntısı olanlar

Daha önce denge kaybına bağlı düşme yaşayan insanlar diğerlerine kıyasla çok daha büyük risk altındadır.

Denge Geliştirilen Bir Özellik Midir?

Vücutta denge sağlayan sistemler dengeyi arttırmak ve denge kaybına bağlı düşmeler yaşamamak adına kuvvetlendirilebilir. Kasların kuvvetlenmesi için çeşitli kas egzersizleri, reflekslerin gelişmesi içinse belirli denge egzersizleri yapılarak denge kaybına bağlı düşmeler en aza indirgenebilir.

Ayrıca denge kaybına bağlı düşme sıkıntısı yaşayan hastanın evinde yapılacak ufak düzenlemeler hastanın güvenliğini arttırabilir ve düşmeleri engelleyici olabilir. Vestibüler sistemdeki bozulmalar baş dönmesi ve sersemlemeye sebep olabilir ve çok ciddi derecelerde denge kaybına yol açabilir.

Sık olarak baş dönmeleri yaşıyor ve sersemleme geçiriyorsanız lütfen bir doktora danışın. Doktorunuz ve fizik tedavi uzmanınız baş dönmenizin sebebini belirleyecek, semptomların indirgenmesi ve dengenizin sağlanması için çeşitli tedaviler uygulayacaklardır.

Ayrıca denge egzersizlerinin sizin için güvenli olup olmadığını bilmek adına bir fizik tedavi uzmanına danışmanızı da tavsiye ediyoruz.

Fizik tedavi uzmanları bu konuda sizi bilgilendirecek, denge kaybına yol açan bozuklukları tespit edecek ve egzersizlerinizi bu yönde uygulamanız için sizi yönlendirecektir.

Dik yürüme ve ayakta durmada sıkıntı yaşıyorsanız bir demarş değerlendirmesi isteyebilirsiniz. Ayrıca fizik tedavi uzmanınız dik yürüme ve denge sağlama için hangi destek aletinin vücudunuza daha uygun olduğunu bilecektir.

Denge vücuttaki birçok sistemin karmaşık bir biçimde ortaklaşa çalışmasının ürünüdür.

Bu sistemlerin hangileri olduğunu bilmek ve nasıl çalıştıklarını anlamak denge kaybına sebep olan rahatsızlıkları da anlamanızı sağlayacak, dengenizi arttırmak ve düşme riskinizi azaltmanıza yardımcı olacaktır.